Nieuwsbrief Elke regio telt nr 2 | 2023

Op maandag 23 januari 2023 bezocht minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Bruins Slot de Achterhoek. Reden voor het bezoek was de recente afronding van de Regio Deal uit 2019. Samen met Parkstad Limburg was de Achterhoek de eerste regio die haar deal afrondde.

Tijdens het werkbezoek kreeg de minister inzage in een grote variatie aan projecten. Ze bezocht onder andere de projecten Uuthuuskes (Doetinchem), Digivaardige Achterhoekers, Zonvarken, het Smart Business Centre en het Grensland College. 

Minister Bruins Slot was onder de indruk van de vele projecten die zijn opgestart en de goede samenwerking: "Hier worden de kansen die je hebt als regio gepakt en daar wordt sterk aan samengewerkt."

Lees meer over het werkbezoek 

Tussen 15 juli en 15 november konden regionale partners voorstellen indienen voor een Regio Deal in de vierde tranche. Bij het ministerie van BZK, dat verantwoordelijk is voor de Regio Deals, zijn 23 voorstellen binnengekomen die een totaal financieringsverzoek van bijna 700 miljoen euro vertegenwoordigen. Voor deze tranche is 284,2 miljoen euro beschikbaar.

Het kabinet selecteert binnenkort de voorstellen die in aanmerking komen voor financiering. Daarna gaan Rijk en regio in gesprek om per propositie tot overeenkomst te komen. Het kabinet beoordeelt de ontvangen proposities aan de hand van vier onderdelen van het afwegingskader: opgaven, aanpak, financiën en organisatie. Voldoet een voorstel aan de voorwaarden, dan kan een bedrag van tussen de 5 en 40 miljoen euro worden toegekend.

Lees meer over de 23 voorstellen

Op woensdag 9 november werd het Kennis- en Leerprogramma ‘Brede Welvaart in beleid’ gelanceerd tijdens het congres ‘Samenwerken aan Brede Welvaart’ in ‘s-Hertogenbosch. Dit programma helpt bestuurders en beleidsmakers uit heel Nederland vanuit een breed welvaartsperspectief naar regionale vraagstukken – zoals het woningtekort, mobiliteit of de energietransitie – te kijken. Rijk en regio werken in het programma samen om bij te dragen aan een sociaal en ecologisch verantwoorde groei van steden en regio’s.

Naast de regiobureaus bestaat het netwerk ook uit vertegenwoordigers van de Rijksoverheid (met name de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Infrastructuur en Waterstaat, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Economische Zaken en Klimaat), landelijke planbureaus en de wetenschap. Met het Kennis- en Leerprogramma ‘Brede Welvaart in beleid’ willen de partners in het netwerk voorzien in de praktische en beleidsgerichte kennisbehoefte van zowel Rijk als regio. Op 9 november vond de officiële kick-off van het Nationaal Netwerk Brede Welvaart en het bijbehorend programma plaats tijdens de conferentie ‘Samenwerken aan Brede Welvaart’ in ’s-Hertogenbosch.

Lees meer over het Nationaal netwerk Brede Welvaart

In oktober organiseerde het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties verspreid over het land vier Regio Deal-dagen, bedoeld om regionale partners te informeren over de vierde tranche Regio Deals. Zo’n 250 deelnemers, ambtenaren en bestuurders van gemeente en provincie, ondernemers en andere professionals, namen deel aan de Regio Deal -dagen.

De bijeenkomsten vonden plaats in respectievelijk Tilburg, Arnhem, Den Haag en Assen, om zoveel mogelijk regionale partijen in de gelegenheid te stellen een bijeenkomst bij te wonen. Tijdens de bijeenkomsten werden regionale partners geïnformeerd over de vierde tranche Regio Deals, waar partijen tot 15 november een propositie voor in konden dienen via RVO.nl.

Lees de terugblik op de Regio Dealdagen

RegioExpres

De RegioExpres voorziet met een dubbelspoor in een extra sneltrein tussen Arnhem en Doetinchem op dit traject. Zo ontstaat een kortere reistijd van 13 minuten tot Arnhem-Centraal. Reizigers uit de Liemers profiteren daarnaast van de extra zitplaatsen. Door de betere aansluiting op de intercity’s loopt de reiswinst in sommige gevallen op tot 26 minuten. De tijdwinst, dankzij de RegioExpres, heeft grote impact op de woning- en arbeidsmarkt in de Achterhoek. 

Lees meer over de RegioExpres

Woningen bijbouwen, zonder de unieke identiteit te verliezen

Uit recent onderzoek blijkt dat de regio jaarlijks 1.500- 2.000 arbeidskrachten tekortkomt, een verhoudingsgewijs groter tekort dan gemiddeld in Nederland. Dit betreft vooral jongeren en hogeropgeleiden. De Regio Deal ziet dat juist de groep jongeren moeilijk aan een starterswoning kan komen. De Achterhoek wil woningen bijbouwen, zonder de unieke identiteit van de regio te verliezen: behoud van groen, gevoel van ruimte, bouwen in en om de kernen en dichtbij werkgelegenheid.  Reden voor Tweede Kamerlid Roelof Bisschop (SGP) om de gemeente Bronckhorst te bezoeken.

Lees meer over dit werkbezoek

Onderscheidende voorzieningen voor iedereen 

Aandacht voor leefbaarheid is essentieel voor Regio Deal Brainport Eindhoven. Er wordt hard gewerkt aan een goed voorzieningenniveau voor bestaande inwoners en nieuwkomers. Een voorbeeld zijn de Wonka Podia, een intensief samenwerkingsverband tussen zes podia uit de regio Zuidoost-Brabant die theater door diverse projecten toegankelijk maken voor iedereen. Ook voor wie dat niet vanzelfsprekend is, zoals ouderen, doven- en slechthorenden, blinden- en slechtzienden, voetballende jongeren of internationale inwoners van de regio. Ook een reeks voorstellingen om kinderen t/m 12 jaar (structureel) theater te laten ervaren en een Theaterdoeboek zijn onderdeel van de activiteiten.
Lees meer over het Theaterdoeboek

Internationalisering onderwijs 

Er wordt vanuit Regio Deal Brainport Eindhoven geïnvesteerd in het voorbereiden van leerlingen in de regio op een internationale toekomst. Dat gebeurt op verschillende niveaus. Zo is er aandacht voor het internationaliseren van kinderopvang én het primair, voortgezet en mbo-onderwijs. Het project World Citizenship Academy - waarin wordt gewerkt aan wereldburgerschap - is hier een voorbeeld van.
Lees meer over het samenwerkingsproject

Meer sociale verbinding

Ontmoeting en sociale verbinding zijn belangrijk voor het herstel van Zuidwest. Dat blijkt uit de Voortgangsrapportage van de Regio Deal die wethouder Balster van Den Haag aan de gemeenteraad heeft gestuurd. Sinds de afschaffing van de coronaregels hebben de Regiodealpartners onderling meer contact, ze werken meer samen en zorgen voor meer contact tussen bewoners. Er is zichtbaar meer reuring in de wijken van Zuidwest. Hierdoor kunnen bewoners stappen zetten richting (meer) sociale contacten, (weer) meedoen in de maatschappij of het ontwikkelen van talenten. Kortom: weer perspectief krijgen.

Denk bijvoorbeeld aan: kindertekenles in de Mengelmoestuin of ‘rap’les in buurtkamer De Luyk.

Lees de voortgangsrapportage

Partnerraad 

In oktober is de Partnerraad Zuidwest formeel benoemd en geïnstalleerd door het Haagse college van burgemeester en wethouders. Deze onafhankelijke raad bestaat uit 13 betrokken bewoners en professionals met een breed netwerk in de wijken. Gevraagd en ongevraagd geven zij (zwaarwegend) advies aan het stadsbestuur over grote vraagstukken in Zuidwest zoals wonen, leefomgeving, werk, veiligheid en participatie. Zo worden bewoners gehoord en telt hun inbreng mee bij belangrijke besluiten over hun buurt.

Lees meer over de partnerraad

Projectenkaart gelanceerd

De nieuw gelanceerde interactieve projectenkaart zorgt voor een goed en centraal overzicht van alle lopende programma’s, projecten en initiatieven. Het helpt partijen om elkaar te vinden en samen kansen te benutten. De kaart maakt het bovendien mogelijk te selecteren op onderwerp, provincie of gemeente.

Bekijk de kaart

World Food Pavilion

Binnen het thema ‘Growing Green Cities’ van de Floriade 2022 speelt voedsel een belangrijke rol. In het World Food Pavilion werd daar invulling aan gegeven met een 360 graden filmbelevenis over de toekomst van ons eten. De film is een voorloper van wat de bezoeker gaat meemaken in de World Food Experience die in 2024 haar deuren opent in Ede. In de Innovatie Dome op het paviljoen lieten de provincie Gelderland en de gemeente Ede voorbeelden zien van food-initiatieven in Gelderland die op een bijzondere manier werken aan het behoud van een leefbare wereld.

Lees meer over het World Food Pavilion

Leefstijl beïnvloedt uitkomst operatie bij kanker

Een gezonde leefstijl is niet alleen belangrijk bij de preventie van kanker, maar ook tijdens de behandeling. Onderzoek toont voorzichtig aan dat wanneer patiënten fitter een behandeling in gaan, ze die beter doorstaan en voorspoediger herstellen. 

In Ziekenhuis Gelderse Vallei (Ede) en Ziekenhuis Rijnstate (Arnhem) worden patiënten voorafgaand aan een oncologische operatie intensief begeleid binnen een zogenaamd prehabilitatieprogramma, met veelbelovend resultaat. Steeds meer ziekenhuizen zetten daarom prehabilitatie in. Prehabilitatie zorgt ervoor dat kankerpatiënten fitter hun operatie in gaan en er beter uit komen. 

Lees meer over de relatie met Regio Deal FoodValley

Over steigers, klimaatverandering, fruitonderwijs en meer

Na bijna twee jaar Regio Deal Fruitdelta Rivierenland laat de Regio Deal graag de eerste resultaten zien. Zo staat er nu een Fruit Tech Campus. De Campus maakt werk van de vernieuwing van fruitonderwijs en stimuleert de beschikbaarheid van talent met de juiste kennis en kunde voor de fruitsector. Naast het opleiden van nieuw talent biedt de Fruit Tech Campus ook verschillende leertrajecten aan voor de huidige professionals in de fruitsector. Daarmee krijgen de professionals de mogelijkheid om een leven lang te blijven ontwikkelen.

Met een filmmaker bezocht de Regio Deal deze bijzondere campus en enkele andere projecten. De resultaten laten zien dat de regio aantrekkelijker en krachtiger is geworden. Daarnaast is het belang van samenwerking zichtbaar, bij veel van de initiatieven werken ondernemers, overheden en onderwijs samen.

Bekijk de video over de resultaten

Grote fysieke sloop- en nieuwbouwopgave

In de wijk Selwerd ligt een grote fysieke sloop- en nieuwbouwopgave. De uitvoering hiervan wordt gebruikt om de wijk ook van het aardgas af te krijgen en een warmtenet aan te leggen. Om dan vervolgens de openbare ruimte samen met bewoners opnieuw in te richten. Eind oktober startte weer zo’n deeltraject van de wijkvernieuwing Sunny Selwerd, waardoor de wijk ook een groter en diverser woningaanbod krijgt.

Vanwege de grote veranderingen in de wijk hebben alle samenwerkende partijen een laagdrempelig informatiepunt geopend middenin het winkelcentrum. Daar kunnen bewoners met vragen terecht en informatie krijgen over alles wat er in hun buurt of straat speelt.

Co-Creatie winkelcentrum

In de naastgelegen wijk Paddepoel staat de vernieuwing van het winkelcentrum al geruime tijd op het verlanglijstje. Bewoners maakten daar afgelopen jaren in co-creatie met gemeente, ondernemers en maatschappelijke organisaties een plan voor het centrum en de omgeving: het plan Kloppend Hart Paddepoel. 

Vooruitlopend op de vernieuwing van het winkelcentrum is al een en ander uit het plan gerealiseerd. Zo is op initiatief van en met bewoners een groen park gemaakt rond een aantal flats naast het winkelcentrum. En met de naastgelegen school is een brug gerealiseerd die onlangs in gebruik is genomen.

Michi-Noeki

De Oosterparkwijk heeft een landelijke primeur: in november is de eerste Michi-Noeki van Nederland geplaatst. Dat is een klein gebouwtje, geïnspireerd op de Japanse Michi-no-eki, een rustplaats aan de weg. In de Michi-Noeki kun je even zitten, een kop koffie halen, naar het toilet en een praatje maken. Er komen vier van deze gebouwtjes, op strategische plekken in de wijk. Het doel is om hiermee eenzaamheid terug te dringen, laagdrempelige ontmoetingen mogelijk te maken, maar ook om mensen als vrijwilliger of met een participatiebaan een plek te geven.

Start nieuw keuzevak op het mbo: maritieme drones  

In Den Helder werken diverse organisaties en overheden aan de technologie van de toekomst. Denk aan waterstof en nieuwe maritieme technologieën. Om deze technologieën goed toe te kunnen passen in de regio, is onderwijs en kennisontwikkeling cruciaal voor de Regio Deal. Daarom investeert de Regio Deal Maritiem cluster Kop van Noord-Holland in onderwijs. Onderwijs dat ook aansluit bij de vragen vanuit het bedrijfsleven.

Dit schooljaar was de start van het keuzevak drones (Droning toepassingen) in het mbo, bij onderwijsorganisatie Vonk. Om zo studenten binnen onze eigen regio kennis te laten maken met nieuwe maritieme technologieën. Het gaat dan om mbo-keuzevakken waar drones, xr/vr en 3d-printing aan bod komen.

Bekijk de  video over de toepassingen van drones

Project DALI geeft handvatten voor digitaliseren logistiek

De afgelopen vier jaar hebben Midden- en West-Brabant samengewerkt in het Regio Deal project DALI (Data Science voor Logistieke Innovatie). Het doel: dataficering in de logistieke sector naar een hoger plan tillen. Op 30 november vond het eindevenement plaats. DALI heeft zich gericht op de ontwikkeling van kennisintensieve logistiek met bedenken, ontwikkelen, demonstreren en toepassen van nieuwe digitale werkwijzen. Samen met toonaangevende logistieke bedrijven zijn cases ontwikkeld die zijn uitgemond in concrete toepassingen waar de hele sector in de beide regio’s gebruik van kan maken.

Lees meer over DALI

Verkenning verwachtte melkveebedrijfssystemen

Drie regionale groepen van steeds vijf melkveehouders in Noord-Nederland hebben verkend welke melkveebedrijfssystemen zij in 2030 in hun gebied verwachten. De drie gebieden zijn: de Noordelijke Kleischil, Groningen-West en het Friese Veenweidegebied. In dit kader werken de provincies en vier collectieven aan een initiatief om melkveebedrijfssystemen voor 2030 te ontwikkelen. Die vier collectieven zijn Agrarisch Collectief Waadrâne, Gebiedscoöperatie It Lege Midden uit Friesland en Collectief Groningen-West en Collectief Midden-Groningen uit Groningen.

Lees meer over de melkveebedrijfssystemen

Regiodag Regio Deal Noord-Limburg

Twee keer per jaar organiseert het Regiobureau Noord-Limburg namens de 8 colleges van burgermeesters en wethouders een Regiodag. Elke keer met een wissend thema en met andere gasten. Op 6 december ontving de Regio Deal de collegeleden uit de 8 gemeenten en ruim 40 gasten vanuit Onderwijs, Ondernemen, Omgeving. Het thema van de dag was ‘Samen werken aan Brede Welvaart in Noord-Limburg'. En dat houdt in, als gemeentelijke overheden in de regio samenwerken met ondernemers, onderwijsinstellingen en maatschappelijk partners. Dit alles in het belang van de inwoners én met het oog op een gezonde toekomst.

Lees meer over de regiodag

Een dataloket voor het 4-O-kwartet

Onze maatschappij is meer en meer datagedreven. Maar voor veel mkb-ondernemers is de stap te groot om met data aan de slag te gaan. Het project ‘Datagedreven agrifood regio’ van Regio Deal Noordoost Brabant wil daarin verandering brengen door deze drempel te verlagen. In dit project ondersteunen datacoaches, onderzoekers en studenten de ondernemers bij de ontwikkeling van hun datavaardigheden.

Lees meer over het dataloket

Toekomstbehendig Brabant

De Noordoost-Brabantse datacoaches wisselen kennis en ervaringen uit en zorgen voor de juiste verbindingen met datacoaches uit andere Brabantse regio’s. Dat doen zij in een Brabantbreed netwerk vanuit de data-ambitie van het provinciale programma Toekomstbehendig Brabant.

Jouwbespaarcoach

De Regio Deal gebruikt een gebieds- en wijkgerichte aanpak waarin het sociale en het fysieke hand in hand gaan. Zo heeft Oost-Groningen zijn eigen oplossing voor het aanpakken van de hoge energiearmoede in de regio: Jouwbespaarcoach helpt inwoners met een kleine beurs om te verduurzamen en direct te besparen op hun energierekening. Zelfs als dat financieel eerst moeilijk lijkt te behalen. Het verlagen van de woonlasten van deze doelgroep is belangrijk voor het vergoten van de brede welvaart in het gebied.

Interview programmamanagers

In het Hoge Noorden worden ook veel andere problemen aangepakt die hieraan raken. Programmamanager Tijmen Hordijk en programmamanager Bart Gorter worden geïnterviewd over de Oost-Groningse methode.

Lees het artikel met de programmamanagers

Ambitiedocument draagt bij aan veilige en gezonde schoolomgeving

De zeven Parkstadgemeenten bundelen de krachten met tientallen partners uit het onderwijs, de kinderopvang, zorg- en kennisinstellingen én met ouders. Om alle kinderen in de regio een veilige en gezonde schoolomgeving te bieden. De regio streeft naar gelijke kansen voor alle opgroeiende kinderen in Parkstad. Een gezonde en veilige schoolomgeving gaat over de kansen van kinderen op gezondheid, succes, geluk en liefde in het leven. Kansen waarop ieder kind recht heeft. Vanuit de inbreng van tientallen partners én ouders is, om hier vanuit één gezamenlijke koers aan te werken, het  ‘Ambitiedocument onderwijs en kindontwikkeling Parkstad’ opgesteld. Het ambitiedocument is een van de bouwstenen onder de aanpak die via de Regio Deal Parkstad Limburg invulling krijgt.

Upgraden en uitbreiden van een ontvangstlocatie

In het Nunspeetse Veluwetransferium start het upgraden en uitbreiden van een ontvangstlocatie; vanaf hier kunnen vele soorten bezoekers de Veluwe op een duurzame manier bereiken.

Op de populaire maar ook kwetsbare Veluwe is het ontwikkelen van ontvangstlocaties een van de belangrijkste instrumenten van bestemmingsmanagement; het spreiden van bezoekers in tijd en ruimte. Er is inmiddels een vastgestelde visie op ontvangstlocaties en de gemeenten Nunspeet, Ede, Rheden en Arnhem ontwikkelen op dit moment zo’n locatie. De ontwikkelingen hebben merkbaar effect op andere gemeenten. Daarnaast is een aantal gemeenten (Ermelo, Apeldoorn en Putten) bezig met duurzame mobiliteit op de Veluwe, ook dankzij Regiodeal-subsidie. Een ander instrument van bestemmingsmanagement is bebording. Op een aantal plekken op de Veluwe zijn gemeenten al overgegaan tot het vervangen van de komborden door welkomstborden met een eenduidige Veluwse uitstraling. Bezoekers worden op een eenduidige manier welkom geheten.

Van een idee om IT-talent in de regio op te leiden en te behouden, naar de realisatie van de zelfstandige stichting IT Hub die aan de slag gaat met de operationele invulling. De IT Hub is bedacht, ontworpen en ingevuld in samenwerking met partners, het regionale bedrijfsleven en onderwijsinstellingen. Tijdens een feestelijk moment is stilgestaan bij deze mijlpaal en heeft robot Pepper ‘een sleutel’ overhandigd. De IT Hub in Hoogeveen matcht de vraag uit het bedrijfsleven met het aanbod van de kennisinstellingen van innovatie, kennis, en digitaliseringsvraagstukken. De IT Hub is bedacht, ontworpen en ingevuld in samenwerking met partners, het regionale bedrijfsleven en onderwijsinstellingen. Tijdens een feestelijk moment is stilgestaan bij deze mijlpaal en heeft robot Pepper ‘een sleutel’ overhandigd.

In de IT Hub komen business, innovatie, talent en technologie samen in een fysieke én virtuele locatie. Er is plaats voor Talent – Kennis – Onderzoek, Innovatie Labs, Startups & Business, Community & Meetups en Food & Drinks. Studenten gaan aan de slag met real life vraagstukken uit het bedrijfsleven. Dit helpt om bedrijven mee te nemen in de digitale transitie.

Lees meer over de IT Hub

Lancering website

De Regio Zwolle heeft recent de website Datdoetdedeal.nl  gelanceerd waar zij alle Regio Deal-projecten laten zien en inzichtelijk maken welke impact ze hebben op onze inwoners en ondernemers.

Werkbezoek minister Hanke Bruins Slot 

Minister Hanke Bruins Slot was afgelopen november op werkbezoek bij Regio Zwolle.

Al wandelend door het gebied Ommermars, zag de minister hoe landbouw-grasland is veranderd in een nieuw natuurbelevingsgebied met geulen, rivierduinen en poelen. Een gebied dat met speelnatuur, modderbaden, wandel- en fietspaden, een strand en waterplas met vogelscherm, de inwoner en toerist uitnodigt om te gaan ontdekken. Ook werd de minister bijgepraat over de waterbergingsfunctie van het gebied. Door dit project is de rivier de Vecht weer een stap half-natuurlijker geworden. Bij hoog water kan het gebied overstromen, terwijl de inwoners van Ommen droge voeten kunnen houden. Maar als het water weer gezakt is, kan volop gespeeld en gerecreëerd worden.

Lees meer over het bezoek aan Ommermars