De Waddeneilanden

Het gebied waar de Regio Deal De Waddeneilanden over gaat, wordt gevormd door Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog. De eilanden vormen een uniek gebied in de wereld, grenzend aan Unesco Werelderfgoed en onderdeel van het Natura 2000 netwerk. De eilanden danken hun status en aantrekkelijkheid aan hun ligging: midden in een prachtig en kwetsbaar natuurgebied en worden internationaal geroemd om hun rust, ruimte en natuur. Dit heeft een ongekende aantrekkingskracht als toeristische bestemming. Die aantrekkelijkheid schuilt ook in de authentieke leefgemeenschappen op de eilanden. Wie naar de eilanden komt, wordt hier tijdelijk deelgenoot van. De kleine eilander gemeenschappen zijn hecht en zelfredzaam. Al vele decennia staan de eilanders pal voor behoud van hun natuurschoon en authenticiteit. Tegelijk werken ze, jaar in jaar uit, keihard om gasten een aangenaam verblijf te bieden en te laten genieten van de prachtige omgeving.

Dit is een Regio Deal uit de 4e tranche. 

Opgaven

Zeespiegelstijging, klimaatverandering, wooncrisis, vergrijzing en bereikbaarheid… op de Waddeneilanden komen op enkele vierkante kilometers mondiale, landelijke en lokale problematiek samen met urgente transitieopgaven. Er is nú actie nodig; de leegloop van de eilanden ís immers al gaande, het voorzieningenniveau wórdt al aangetast en het Klimaatakkoord vraagt nú om actie. Uit onderzoek van het Planbureau Fryslân [1] volgt dat het toekomstperspectief in deze regio onder druk staat. Meer dan elders hangt op de eilanden alles met alles samen: zonder betaalbare woningen en goede bereikbaarheid loopt het eiland leeg, zijn er minder ‘handen en hoofden’ om de lokale gemeenschappen draaiende te houden en valt de basis weg onder voorzieningen voor onderwijs en zorg. Uitbreiding en groei van de economie zijn lange tijd gezien als manier om aan de toenemende druk het hoofd te bieden. Maar de eilanden willen nu een structurele oplossing, niet méér van hetzelfde. Vernieuwing en verduurzaming zijn een integraal onderdeel van het streven naar vitale gemeenschappen. De thema’s wonen, leven, ondernemen, ontwikkelen en bereikbaarheid zijn daarom nauw verbonden met duurzame energie en circulaire economie.

[1] Factsheet Fries Sociaal Planbureau 2021

Ambitie en aanpak

Partijen streven ernaar de brede welvaart voor de vijf Waddeneilanden te versterken én dat De Waddeneilanden bloeiende, levendige en leefbare eilandgemeenschappen zijn, nu en in de toekomst. Eilanden waar het prettig wonen, werken, ondernemen en recreëren is, met goede voorzieningen en een uitstekende bereikbaarheid. En waar duurzaamheid en een circulaire economie vanzelfsprekend zijn.

Om de ambitie te verwezenlijken hebben Partijen met de Regio Deal De Waddeneilanden tot doel om:

  • meer passende woningen te realiseren en maatschappelijke voorzieningen te optimaliseren;
  • bredere economie te realiseren, gastvrijheidssector te verstevigen, continuïteit en kwaliteit van het onderwijs te verhogen en werken en leren meer te combineren;
  • de bereikbaarheid te verbeteren, het vervoer te verduurzamen en de digitale en mobiele dekking te optimaliseren;
  • energiesysteem robuuster en innovatiever maken, eilander gebouwen sneller te verduurzamen en het eilander eigenaar- en ondernemerschap in de energietransitie te vergroten;
  • gunstiger ontwikkelklimaat voor Circulaire Economie te ontwikkelen, dat wat de eilanden bieden optimaal te benutten en slimmer om te gaan met water.

Samenwerking

Naast de genoemde inhoudelijke doelen hebben partijen tot doel:

  • de bestuurlijke en ambtelijke samenwerking binnen de regio en tussen de eilanden onderling te versterken; en
  • de ambtelijke organisatie te verstevigen.

Partners en investering

Regio: Provincie Fryslân, Provincie Noord-Holland en gemeenten Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog 

Rijksoverheid:  het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

De investering bedraagt gezamenlijk ca. 31 miljoen, waarbij de regio 15,5 miljoen investeert en het Rijk 15,5 miljoen. Daarnaast investeert de regio 5 miljoen vanuit de Versnellingsgelden in deze Regio Deal.

Meer informatie

Meer informatie over deze Regio Deal is te vinden via: